معماران ایرانی بر این باور بودند که ساختمایه باید ” بوم آورد یا ایدری” (اینجایی) باشد، همچنین تلاش می کردند مواد اولیه مورد نیاز خود را از نزدیکترین مکانها بدست آوردند و چنان ساختمان سازی می کردند که نیازمند به مواد اولیه مکانهای دیگر نباشد و خود بسند باشند. بدین گونه کار ساخت با شتاب بیشتری انجام می گرفت و ساختمان با طبیعت پیرامون خود ” سازگارتر” می شده است و هنگام نوسازی آن نیز همیشه مصالح اولیه آن در دسترس بوده است .

برای اثبات اصل خود بسندگی در معماری ایرانی می توان به بهره گیری از تاق و گنبد در معماری ایرانی اشاره کرد. از آنجا که چوب مناسب برای ساختمان سازی در همه جا یافت نمی شد ولی خشت و آجر را به راحتی می توان یافت، معماران هم دست به نوآوری هایی زدند که با خشت و آجر بتوان تاق و گنبد را به عنوان سقف بنا ، ساخت . برای نمونه در ساخت تخت جمشید ، بهترین سنگ را از یک معدن در نزدیکی دشت مرغاب به دست می آوردند و با ارابه های چوبی به تخت جمشید می رساندند. این سنگ را بیشتر برای روکش دیوارهای ستبر خشتی بکار می بردند. فرآوردن خشت نیز کار بسیار ساده بوده است.